नव देहली। भारते सर्वत्र नवरात्रि-उत्सवस्य तापः चरमसीम्नि गतः। यत्र-तत्र धूम्ररञ्जकाः कार्यक्रमाः, अनुष्ठानानि च दृश्यन्ते, तत्र कोलकाता विशेषेण पूजापण्डालानां विशिष्टत्वेन प्रख्यातः अस्ति। नववर्षे अपि तेषां पण्डालानां भव्यथीम, अनोख्या आलोकविन्यासाः च श्रद्धालून् पर्यटकान् च मोहितुम् सफलाः सन्ति।
स्मारतानि क्लब् मण्डपाः ह्यस्तियेषु स्थापत्यरचनाया आदर्शानुकृति, अत्याधुनिक प्रकाशयोजना, सुसमन्विता थीमकल्पनाः च समायोजिताः। तत्र भक्तयः केवलं पूजा न कुर्वन्ति, दृश्यसौन्दर्यं अनुभवन्ति च।
प्रमुखपण्डालाः यत्र दर्शनीयाः
श्रीभूमि स्पोर्टिंग् क्लब्
प्राचीन-वैभवयुक्तया आक्रित्या निर्मितमण्डपं विलोक्य पर्यटकान् अद्भुतः आकर्षणति। दीपप्रभा तत्र पवित्रतां, आदिमवैभवं च लेभते।
सन्तोषमित्र स्क्वायर्
समक्रमीकृत-दीपसंयोजनानुसारं थीमरचनया तस्य पण्डलस्य शोभा बृहत् दृश्यस्थलीकुर्वती।
चोरबागान् सर्वजनिन्
उत्तरीकोलकातायाः प्रतिष्ठितया सर्वजनिना, आधुनिकदीपविन्यासेन च तस्य प्रकाशप्रकटीकरणम् अद्भुतं स्वरूपं यच्छति।
कुमारतुली पार्क्
मूर्तिविन्यासाय सुप्रसिद्धः अस्ति, किन्तु अधुनापि तस्य प्रकाशचित्रणं सुन्दरं प्रतिभाति। कोमलदीपाः, सौम्यप्रकाशास्ति तत्र पूजायाः सौंदर्यं वृद्धयन्ति।
बारानगर् नेताजी कॉलोनी / लोलैंड्
नवकल्पनाप्रेरितः दीपविन्यासः, वार्षिकं नूतनतां आह्वयन्, दर्शकान् मोदन्ति। रात्रीसमये तत्र प्रकाशरंगोलिका दृश्यते।
बादामतला आषाढ् संघः
दक्षिणकोलकातायाः जनप्रियः पण्डालः। थीमयुक्तदीपसमायोजनम्, रूपदर्शनेन च पूजस्थानम् दिव्यं करोति।
एकदालिया एवरग्रीन्
परंपराआधुनिकता च संयुज्य, मृदुलदीपप्रकाशः अनुभूतिस्थलम् उपादाय भक्तान् लोके आकर्षति।
कालीघाट् मिलन संघः
यदि अत्यंत भव्य न, तर्हि सौम्यप्रकाशेन च आत्मसाधकस्य हृदयस्पर्शिणी।
बाबूबगान् सर्वजनिन्
दक्षिणकोलकातायाः प्रसिद्धः पूजास्थलः, प्रकाशसज्जया च पूजायाः दिव्यत्वं वर्णयति।
हिंदुस्तान् क्लब्
बहुरङ्गदीपच्छत्ररूपेण फैलितं प्रकाशपथः, रोमान्चकारी दृश्यरचनया जनान् आकर्षयति।
दीपप्रभा न केवल शोभा, किं तु विषयस्य अभिन्नांगः
उपरोक्त पण्डालानां दीपप्रकाशः केवलं सजावटापूर्वकः नास्ति; सः थीम-विषयस्य, स्थापत्य-रचनायाः, मूर्तिविन्यासस्य च अभिन्न् अङ्गः अस्ति।ते प्रकाशरश्मयःथीम-सामञ्जस्येन सज्जा, रचनात्मकप्रकाशप्रवाहः जो मण्डप रूपरेखां उज्जवलयति, ध्वनिसंयोजनानि दीपलेख्येषु मेलयन्ति, रंगीनदीप-प्रक्षेपणानि वातावरणं चित्रमयवद् कुर्वन्ति।
एवं, प्रत्येक पण्डालः केवलं धार्मिकस्थलः न, किन्तु कला, संस्कृति, तकनीकी च सम्मिलित एक सांस्कृतिक-मंचः अपि।
नवरात्रि-उत्सवकाले कोलकातायां अनंताः पण्डालाः, स्वप्रत्येकस्य विशिष्ट थीम, प्रकाशयोजना, रचनात्मक सज्जा च इव जन्म धत्ते। यदि भवतः यात्रा स्मरणीयं कर्तुम् इच्छति, तर्हि एते पण्डालाः अवश्यं दर्शनं योजनीयाः।
कोलकातायाः दिव्यपूजा-पण्डालानां दीपनयन शोभा कृते, भक्तयः, पर्यटकाः च एकस्मिन् दिव्यं अनुभवम् अनुबुध्यन्ते — धर्म और सौंदर्य का अनुपम संगम।
About The Author
