नव देहली। रूस-चीन-देशयोः सेनाभिः रविवासरे दक्षिणचीनसागरस्य एकस्मिन् बन्दरगाहे नौसैनिक-अभ्यासं कृत्वा अमेरिका-सहितस्य नाटो-सङ्गठनस्य आव्हानं कृतम् अस्ति। एषः अभ्यासः तस्मिन् काले कृतः यदा रूस-चीनयोः मध्ये नाटो-सङ्घटनेन सह तनावः वर्तते । अद्यैव नाटो-सङ्घस्य एकः समागमः आसीत्, यस्मिन् नाटो-देशाः अपि चीनदेशं लक्ष्यं कृतवन्तः । अस्मिन् सत्रे उक्तं यत् चीनदेशः युक्रेनयुद्धे रूसदेशाय सक्रियसमर्थनं ददाति। तदनन्तरं अधुना रूस-चीनयोः नौसेनाः एकत्र आगत्य अभ्यासं कृतवन्तः । केवलं कतिपयदिनानि पूर्वं उत्तर-अटलाण्टिक-सन्धि-सङ्गठनस्य (NATO) सदस्यदेशैः बीजिंग-नगरं युक्रेन-देशस्य युद्धस्य ‘निर्णायक-समर्थकं’ इति वर्णितम् आसीत् ।
चीनस्य रक्षामन्त्रालयेन संक्षिप्तवक्तव्ये उक्तं यत् अद्यैव उभयदेशानां वायुसेनाः पश्चिमे उत्तरे च प्रशान्तमहासागरे गस्तं कृतवन्तः। अस्य अभ्यासस्य अन्तर्राष्ट्रीयक्षेत्रीयस्थितिभिः सह किमपि सम्बन्धः नास्ति तथा च तस्मिन् कोऽपि तृतीयपक्षः लक्षितः नासीत् । रविवासरे ग्वाङ्गडोङ्गप्रान्ते आरब्धः अयं अभ्यासः जुलैमासस्य मध्यभागपर्यन्तं प्रचलति इति संभावना वर्तते। राज्यप्रसारकः सीसीटीवी शनिवासरे उक्तवान् आसीत् यत् अस्य अभ्यासस्य उद्देश्यं सुरक्षाधमकीनां निवारणाय क्षमतां प्रदर्शयितुं वैश्विकक्षेत्रीयशान्तिं स्थिरतां च निर्वाहयितुम् अस्ति। अस्मिन् क्षेपणास्त्रविरोधी अभ्यासः, समुद्रीयप्रहारः, वायुरक्षा च अन्तर्भवति ।
महत्त्वपूर्णं तु एतत् यत् दक्षिणचीनसागरस्य बन्दरगाहे अयं अभ्यासः कृतः, यस्य विषये विवादः अभवत् । जापान, वियतनाम इत्यादयः बहवः देशाः तस्मिन् अधिकारं दापयन्ति एव । तस्मिन् एव काले चीनदेशः अपि दक्षिणचीनसागरे स्वस्य दावान् प्रस्तुत्य प्रायः अत्रैव स्वसैनिकाः अवतरितवान् । चीनीय-रूसी-नौसेनाभिः उद्घाटनसमारोहस्य अनन्तरं झाङ्गजियाङ्ग-नगरे अभ्यासः कृतः इति सिन्हुआ-समाचार-संस्थायाः सूचना अस्ति । गतसप्ताहे चीनदेशस्य नाटोदेशैः सह तनावस्य अनन्तरं एषः संयुक्तः अभ्यासः भवति।
नाटो-समागमे चीन-देशस्य विषये यत् उक्तम् आसीत्
वाशिङ्गटननगरे नाटो-शिखरसम्मेलने बीजिंग-सङ्घस्य दृढतया आलोचना कृता यत् चीन-देशः रूस-देशेन सह तथाकथितस्य ‘सीमारहित-साझेदारी’-समर्थनं कृत्वा युक्रेन-विरुद्धं युद्धं निर्णायकरूपेण वर्धितवान्, तस्य विशाल-रक्षा-औद्योगिक-आधारः च दाता अभवत् तस्य प्रतिक्रियारूपेण चीनदेशः नाटो-संस्थायाः उपरि आरोपं कृतवान् यत् सः अन्येषां व्ययेन सुरक्षां प्राप्तुं प्रयतते इति, एशियायां एतादृशी ‘अराजकता’ न प्रसारयितुं च पृष्टवान् ।
About The Author
